W Łukasiewicz – IMPIB realizowano projekt LIDER, bazujący na innowacyjnym podejściu do biodegradacji polilaktydu (PLA), popularnego biopolimeru wykorzystywanego m.in. w branży spożywczej, medycynie czy sztuce. Choć PLA jest uznawane za ekologiczne tworzywo polimerowe, jego naturalny rozkład w środowisku jest bardzo powolny. Opracowany w ramach projektu innowacyjny bioprodukt bakteryjno-enzymatyczny POL-KOMP pozwala na przyspieszenie tego procesu w warunkach kompostowania.
Badania wykazały, że po zmieleniu odpadów PLA i poddaniu ich działaniu opracowanego bioproduktu POL-KOMP w kompoście przemysłowym, dochodzi do ich pełnego rozkładu do wody i dwutlenku węgla w ciągu 12 tygodni, co oznacza, że są one całkowicie neutralne dla środowiska.
Co więcej, uzyskany w ten sposób kompost nie tylko eliminuje problem odpadów PLA, ale także staje się cennym materiałem wspierającym wzrost roślin. W trakcie biodegradacji dochodzi do umiarkowanego zakwaszenia podłoża, co jest korzystne dla roślin kwasolubnych, takich jak hortensje, wrzosy czy tuje. W przeprowadzonych badaniach zaobserwowano, że rośliny uprawiane na kompoście powstałym po biodegradacji PLA były średnio o 30% wyższe w porównaniu do tych rosnących w standardowych warunkach.
Opracowany bioprodukt POL-KOMP stał się przedmiotem współpracę Łukasiewicz-IMPIB z międzynarodowym studio projektowym Marcin Rusak Studio Sp. z o.o. W dawnych szklarniach Pasino — miejscu, które niegdyś pulsowało życiem białych orchidei — Marcin Rusak przy udziale Łukasiewicz-IMPIB kreuje Ghost Orchid, immersyjną instalację badającą kruche granice między aktem tworzenia a naturalnym procesem przemijania.
Prezentowane rzeźby, wykonane z biopolimerów PLA, przy udziale bioproduktu POL-KOMP mogą stać się częścią naturalnego cyklu życia – po zakończeniu ich użytkowania mogą stać się wartościowym surowcem (nawozem) dla rolnictwa i ogrodnictwa, poprawiającym właściwości gleby i wspierającym wzrost roślin. To innowacyjne podejście sprawia, że PLA nie jest tylko tworzywem, ale elementem zrównoważonego systemu, łączącego sztukę, naukę i ekologię.
Badania realizowane w Łukasiewicz-IMPIB pokazują, że odpowiednio ukierunkowana biodegradacja polimerów może mieć szerokie zastosowanie, nie tylko w ochronie środowiska, ale także w sektorze rolniczym i ogrodniczym. Bioprodukt POL-KOMP to dowód na to, że nauka może dostarczać praktycznych, proekologicznych rozwiązań, które wspierają gospodarkę o obiegu zamkniętym.
Produkt POL-KOMP powstał w ramach projektu „Biopreparat przyspieszający rozkład biodegradowalnych materiałów polimerowych w kompoście” (nr LIDER/48/0247/L-12/20/NCBR/2021) finansowanego ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR).
